AI-ը կանխատեսում է իրանա-իսրայելական կարճաժամկետ պատերազմ

14/06/2025 10:23 Միջազգային

Արհեստական բանականության կարծիքով Իրանի և Իսրայելի կոնֆլիկտը մեծ հավանականությամբ կունենա կարճաժամկետ տևողություն և չի վերածվի երկարաժամկետ պատերազմի:

Ներկայացնում ենք այդ մասով chatGTP-ի վերլուծությունը:

Իրանա–իսրայելական հակամարտության տևողությունը. վերլուծական մոտեցում

1. Կարճաժամկետ սրացում (1–2 շաբաթ)

Հնարավորություն՝ բարձր (50–60%)

Այս սցենարի դեպքում կողմերը փոխանակվում են մի քանի փուլային հարվածներով, սակայն միջազգային ճնշմամբ դադարեցնում են լայնածավալ գործողությունները։

Նշաններ՝

  • ԱՄՆ-ի, ՌԴ-ի և Չինաստանի դիվանագիտական ակտիվություն
  • ՄԱԿ-ի ԱԽ նիստեր և հրատապ միջնորդություններ
  • Թեհրանի և Թել Ավիվի ուղիղ կամ անուղղակի խոսակցություններ Օմանի, Կատարի կամ ԵՄ-ի միջնորդությամբ

Նման դեպքերում հակամարտությունը դառնում է սահմանափակ պատժիչ կամ «սիմվոլիկ» գործողություն՝ առանց պատերազմի լայնածավալ զարգացման:

2. Միջնաժամկետ դիմակայություն (1–2 ամիս)

Հնարավորություն՝ միջին (30%)

Եթե կողմերից որևէ մեկը պատրաստ չէ զիջման կամ հարվածները դիտարկվում են որպես անդառնալի վնաս, հակամարտությունը կարող է մտնել երկարատև փուլ՝

  • փոխադարձ հրթիռային հարվածներով
  • կիբերհարձակումներով
  • ոչ պետական խմբավորումների ներգրավմամբ (Հեզբոլլահ, հութիներ, շիա միլիցիաներ Իրաքում)

Սա հիշեցնում է Իսրայել–Գազա երկարատև բախումների սցենարը, սակայն միջուկային գործոնը ավելացնում է լարվածության աստիճանը:

3. Լայնածավալ պատերազմ (3 ամիս և ավելի)

Հնարավորություն՝ ցածր (10–15%)

Սա կլինի ամենավտանգավոր սցենարը, երբ կողմերը դուրս են գալիս սահմանափակ հարվածների տրամաբանությունից։

  • Իսրայելը հարվածում է Իրանի պետական ինստիտուտներին կամ սպանում է բարձրագույն ղեկավարների
  • Իրանը հարվածում է ոչ միայն Իսրայելին, այլ նաև ԱՄՆ ռազմական օբյեկտներին կամ արտասահմանում գործող դեսպանատներին

Այս սցենարի դեպքում տարածաշրջանը՝ ներառյալ Լիբանանը, Սիրիան, Պարսից ծոցը, և նույնիսկ Կովկասի որոշ ուղղություններ, կարող են ներքաշվել։ Սրան կարող է հետևել տնտեսական ճգնաժամ և նավթային լուրջ ճգնաժամ:

🔍 Վերլուծական եզրակացություն

  • Տրամաբանական կանխատեսումը ներկայումս այն է, որ հակամարտությունը կմնա կառավարվող էսկալացիայի շրջանակում։
  • Իրանը, չնայած հռետորաբանությանը, չի ձգտում լայնածավալ պատերազմի Իսրայելի հետ՝ հաշվի առնելով իր ներքին տնտեսական վիճակը և միջազգային մեկուսացումը։
  • Իսրայելը, չնայած գործողություններին, հավանական է, որ կնախընտրի կարճաժամկետ հակահարված՝ առանց նոր ճակատներ բացելու։

–00—ՅՄ