Մեր և Բաքվի կողմից օգտագործվելիք ճանապարհների վերջնական պատկեր չկա․ փոխվարչապետ․ Hraparak.am

ԵՐԵՎԱՆ ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ 30,  24 News

Գրիգորյան

Սոչիում կայացած Փաշինյան-Ալիեւ-Պուտին եռակողմ հանդիպման արդյունքում որոշվեց, որ պետք է սահմանների դելիմիտացիա եւ դեմարկացիա իրականացնող միջկառավարական հանձնաժողով ձեւավորվի։ Հայաստանի փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանից Hraparak.am-ը հետաքրքրվել է, թե ինչպիսին է լինելու այդ հանձնաժողովը, ովքեր են ընդգրկվելու հանձնաժողովի կազմում, եւ արդյոք ինքը՝ որպես փոխվարչապետ, կլինի՞ այնտեղ։

«Այս պահին այդ հարցի պատասխանը դեռեւս չունեմ, այո, կողմերը պայմանավորվել են՝ մինչեւ տարեվերջ մեխանիզմը հստակեցնեն, բայց մեխանիզմից նաեւ կախված կլինեն կազմն ու կազմի ստատուսը։ Հիմա, էս պահին չունեմ պատասխան այդ հարցին»,-ասաց Մհեր Գրիգորյանը, որը նաեւ ապաշրջափակման հարցերով միջկառավարական հանձնաժողովի անդամ է, եւ ավելացրեց, որ իրենց հանձնաժողովում աշխատանքները շարունակվելու են։

- Հիմա այս փաստաթղթից ի՞նչ է բխում, պարոն Գրիգորյան, ի վերջո՝ միջանցքի կամ Սյունիքով ճանապարհի հարց քննարկվելո՞ւ է, թե՞ ոչ։

- Ես կարծում եմ՝ առավել եւս քեզ համար ակնհայտ է, որ որեւէ էքստերիտորիալ հարց ճանապարհների հետ կապված չի քննարկվելու եւ չի էլ քննարկվել։ Եվ այն իմաստով, որ իմաստով որ հարցը հնչում է միջանցքների մասով, ես վերահաստատում եմ՝ չի լինելու նման բան։ Ճանապարհների ապաշրջափակման պարագայում թե՛ երկաթգիծը, թե՛ ավտոմոբիլային ճանապարհները լինելու են լիարժեք ՀՀ իրավազորության եւ ինքնիշխանության ներքո գործող ճանապարհներ։

- Ռուս խաղաղապահների կողմից չե՞ն վերահսկվելու։

- Խաղաղապահների մասնակցությունը ճանապարհների նկատմամբ անվտանգային հսկողության մասով ընդհանրապես չի քննարկվում, սահմանային հարցերի հետ կապված՝ այս պահին դեռեւս քննարկումներ չկան, եթե անհրաժեշտ լինի, կքննարկվի։

- Այդ դեպքում ինչպե՞ս հասկանանք, որ հանդիպումից անմիջապես հետո Իլհամ Ալիեւը Թվիթերում գրառում կատարեց՝ հայտնելով, որ Զանգեզուրի միջանցքն արդեն իրականություն է դարձել։ Մենք պարբերաբար հայտարարում ենք, թե Զանգեզուրի միջանցք չի լինելու, մինչդեռ ադրբեջանական կողմը մշտապես պնդում է հենց միջանցքի մասին։

- Հա, բայց ես կարծում եմ՝ ավելի կարեւոր է վերջնական արդյունքը։ Երբ որ լինի վերջնական արդյունքը կամ եթե լինի վերջնական արդյունքը, էդ գնահատականները հեշտ կտրվեն։ Զանգեզուրի միջանցք կամ միջանցք տալը․․․ իրականության մեջ ես նույնիսկ չեմ էլ ուզում քննարկել նման հարց, որովհետեւ դա անհնարին բան է։

- Հիմա մենք Սոչիի հանդիպումից ի՞նչ կարող ենք եզրակացնել, դրա հիմնական արդյունքը ո՞րն էր։

- Ես կարծում եմ՝ հիմնական արդյունքը նախեւառաջ այն էր, որ այդ մակարդակով վերահաստատվեց այն, ինչ որ ես բազմիցս ասել եմ, այդ թվում՝ Ձեզ, որ չի լինելու միջանցք եւ չի լինելու իրավազորության եւ/կամ ինքնիշխանության հետ կապված որեւէ հարց ուղիների եւ ճանապարհների նկատմամբ։

- Ասում եք՝ միջանցք չի լինելու, բայց ճանապարհ լինելու է։ Տպավորություն է, թե ընդամենը բառախաղ է այստեղ՝ ճանապարհի անվան տակ, իրականում, միջանցք է տրվելու։

- Ոչ, Վահե ջան, քո մակարդակի լրագրողը պարտավոր է դրա տարբերությունը՝ շատ էական տարբերությունը, շատ պարզ հասկանալ, թե ինչ է նշանակում ուղղակի ճանապարհ, եւ ինչ տարբերություն միջանցքի հետ, որովհետեւ, այդ թվում նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մեջ ասվում է՝ միջանցքն ինչ բան է, ինչ նկատի ունեն կողմերը։ Երկրորդը․ ամբողջ աշխարհում բոլոր երկրներով անցնում են ճանապարհներ, իսկ այդ ճանապարհներով անցնում են այլ երկրների բեռնատարներ, մարդատարներ եւ մարդիկ, ի՞նչ է նշանակում, որ ամբողջ աշխարհով միջանցքնե՞ր են բաժանված։

- Կարո՞ղ եք զուտ ֆիզիկական իմաստով ներկայացնել՝ իրենց ակնկալած այդ միջանցքը ո՞ր տարածքով պետք է անցնի, Մեղրիո՞վ, եւ որո՞նք են այդ ճանապարհները, որոնցից իրենք էլ են օգտվելու, Սյունիքի մարզի մե՞ր ճանապարհներն են, որոնք քննարկման ենթակա են։

- Ես կրկին ուզում եմ Ձեզ ասել՝ այն, ինչ վերաբերում է երկաթգծի հետ կապված՝ քննարկվում է բացառապես Խորհրդային Միության ժամանակվա երկաթգծի ուղիների վերականգնման եւ դրանց շահագործման հերթականության կամ ժամանակագրության հարցերը։

- Այսինքն՝ Երասխով, Նախիջեւանով Մեղրի եւ դեպի Բաքու մեկնող երկաթգի՞ծը։

- Այո, բոլորը, այդ թվում՝ Երասխ-Նախիջեւան երկաթգիծը։ Դա՝ ինչ վերաբերում է երկաթգծին։ Իսկ ավտոմեքենաների հետ կապված՝ մենք դեռեւս վերջնական պատկեր չունենք, թե որ ճանապարհները կարող են օգտագործվել մեր կողմից Ադրբեջանով դեպի Ռուսաստան կամ այլ երկիր գնալու համար եւ Ադրբեջանից դեպի Նախիջեւան գնալու համար։

- Իսկ Գորիս-Կապան մայրուղու հետ կապված հարցը քննարկվե՞լ է, որ այդ մայրուղին, որն այսօր ադրբեջանցիները զավթել են, մենք կարողանանք լիարժեք օգտագործել։

- Ես, անկեղծ ասած, բուն քննարկմանը չեմ մասնակցել եւ հարցերի շրջանակին ամբողջական չեմ տիրապետում եւ այդ հարցին չեմ կարող հիմա պատասխանել։

- Դուք համարո՞ւմ եք, որ եթե խոսում եք ճանապարհների ապաշրջափակման մասին, ապա դա էլ է քննարկման ենթակա, որ Գորիս-Կապան ճանապարհը եւս պետք է ապաշրջափակվի եւ մեր կողմից ազատ շահագործվի։

- Ես կարծում եմ՝ բոլոր հնարավոր ճանապարհների հարցը պետք է քննարկվի, եւ որոշակի փուլերով որոշակի լուծումներ տրվեն բոլոր հնարավոր ճանապարհներին։

- Իսկ վճարների մասով կա՞ քննարկում, թե այդ ճանապարհներից օգտվելու եւ տրանզիտի համար ով որքան է վճարելու։

- Ես էդ հարցին պատասխանեմ հետեւյալ կերպ․ կա արձանագրում, որ վճարները եւ պայմանները լինելու են պարիտետային, եւ էդ իմաստով՝ դեռեւս դետալիզացված քննարկում չի եղել չափերի եւ պայմանների մասով, բայց քննարկում անպայման լինելու է, որովհետեւ մեր պայմանավորվածությունները ենթադրելու են մաքսային, սահմանային, ֆիտոսանիտարական եւ այլ տիպի հսկողություններ, ինչը նաեւ ենթադրում է միջազգային պրակտիկայում ընդունված սակագներ եւ պայմաններ։

- Գորիս-Կապան մայրուղում, որտեղ ադրբեջանցիները մաքսակետ են տեղադրել, իրանցի վարորդներից 250 եւ 150 դոլար գումար են գանձում՝ նավթամթերք բարձած մեքենաների համար, մյուս ապրանքների դեպքում՝ 130-ական դոլար։ Սա նորմա՞լ է, ի՞նչ գումարներ են սրանք, ինչո՞ւ այսքան բարձր, երբ, օրինակ, Վրաստանով անցնելիս ավելի քիչ են վճարում։

- Անկեղծ ասած՝ էդ մասը դեռեւս չեմ կարող մեկնաբանել, որովհետեւ արած տրամաբանությունը, անկեղծ ասած, վերից վար լավ չեմ հասկանում։ Բայց, այո, այդ հարցն էլ պետք է ուսումնասիրվի, եւ այդ իմաստով նաեւ հասկանանք։

--00—ՄՀ